Πολλοί από εμάς γνωρίζουμε παραμύθια όπως η Σταχτοπούτα, ο Πινόκιο και η Ωραία Κοιμωμένη χάρη στις εκδόσεις της Disney. Πολλά από αυτά χρονολογούνται από τον 19ο αιώνα, και μερικά γεννήθηκαν ακόμη πολύ νωρίτερα, σε ιστορικές περιόδους που η ηθική ήταν πολύ διαφορετική και υπήρχε και μια διαφορετική κατανόηση του τι θα έπρεπε να διδαχθεί. Το αποτέλεσμα είναι ότι οι μοντέρνες εκδόσεις έχουν ένα νόημα και ένα τέλος ριζικά διαφορετικά από τις αρχικές.
Ο Peter Pan, το αγόρι που δεν ήθελε να μεγαλώσει, γνωστό και ως Peter Pan και Wendy, του J. M. Barrie, κυκλοφόρησε με τη μορφή θεατρικού έργου το 1904 και στη συνέχεια ως μυθιστόρημα το 1911.
Η αρχική ιστορία βασίστηκε σε ένα μικρό αγόρι που μπορούσε να πετάει, και εξιστορούσε τις περιπέτειες του στη χώρα του Ποτέ ως ηγέτη των χαμένων αγοριών, έχοντας επαφές με την Τίνκερμπελ, μία νεράιδα, και με πειρατές, γοργόνες, ιθαγενείς Αμερικανούς, και μερικές φορές με παιδιά από τον έξω κόσμο.
Στην πρώτη εκδοχή της ιστορίας, στη χώρα του Ποτέ τα αγόρια δεν σταματούν να μεγαλώνουν και όταν φτάνουν σε μια συγκεκριμένη ηλικία ο Peter Pan τα σκοτώνει.
Ο πρωταγωνιστής δεν ήταν κακός, αλλά μάλλον ένα παιδί που δεν μπορούσε να καταλάβει τις συνέπειες των πράξεών του. Για να μένει παιδί, έπρεπε να ζει συνεχώς τη στιγμή, ξεχνώντας οτι έκανε.
Ο μύθος της Πριγκίπισσας και του Βάτραχου που, αφού φιληθεί, μετατρέπεται σε όμορφο πρίγκιπα, αναφέρεται από τους Grimm στις αρχές του 1800. Σε πολλές από τις διάφορες εκδοχές της ιστορίας, η πριγκίπισσα ρίχνει μια χρυσή μπάλα σε μια λίμνη, και ένας βάτραχος προσφέρεται να την ανακτήσει με αντάλλαγμα ένα φιλί. Όταν η πριγκίπισσα τον φιλάει, γίνεται όμορφος πρίγκιπας και οι δύο παντρεύονται. Το ηθικό δίδαγμα της ιστορίας θα μπορούσε να είναι απλώς: η διατήρηση των συμφωνιών αποδίδει πάντα.
Ωστόσο, αρκετοί μελετητές υπογραμμίζουν μια μεταφορική έννοια της ιστορίας: αυτή του νεαρού κοριτσιού που ωριμάζει και που πρέπει να ξεπεράσει τον φόβο των αρσενικών γεννητικών οργάνων. Ο βάτραχος είναι το σύμβολο του πέους, και μάλιστα σε κάποιες πρώτες εκδοχές της ιστορίας η πριγκίπισσα υπόσχεται να κοιμηθεί μαζί του, ακόμα κι αν η ιδέα την αηδιάζει. Η ανταμοιβή? Ένας άντρας.
Η Μικρή Γοργόνα δημοσιεύθηκε από τον Χανς Κρίστιαν Άντερσεν το 1837. Στην αρχική ιστορία, η Μικρή Γοργόνα μαθαίνει ότι οι γοργόνες δεν έχουν ψυχή και ότι διαλύονται στον αφρό της θάλασσας όταν πεθαίνουν, ενώ οι άνθρωποι βρίσκουν την αθανασία στη μεταθανάτια ζωή. Έτσι, αποφασίζει να γίνει άνθρωπος. Για να έχει ψυχή, πρέπει να κερδίσει την αγάπη του πρίγκιπα και να τον παντρευτεί. Με αυτόν τον τρόπο, μέρος της ψυχής του πρίγκιπα θα ρέει σε αυτήν.
Όταν η Μικρή Γοργόνα συναντά τον πρίγκιπα, αυτός γοητεύεται από την ομορφιά της καθώς παρακολουθεί τον χορό της. Όταν η γοργόνα αποκτά τα πόδια της, αισθάνεται αφόρητο πόνο σε κάθε βήμα και, σαν να μην ήταν αρκετό, ο πρίγκιπας την αφήνει.
Η Μικρή Γοργόνα μπορεί να ξαναγίνει γοργόνα σκοτώνοντας τον πρίγκιπα με το μαχαίρι της θαλάσσιας μάγισσας, κάνοντας το αίμα του θύματος να στάζει στα πόδια της. Την τελευταία στιγμή, ωστόσο, αποφασίζει να μην το κάνει, και πεθαίνει διαλυμένη στον αφρό της θάλασσας. Η αρχική έκδοση τελειώνει εδώ.
Ο ίδιος ο συγγραφέας, όπως ο Collodi, αναθεώρησε την αρχική ιστορία προσθέτοντας ένα χαρούμενο τέλος: ενώ διαλύεται η Μικρή Γοργόνα γίνεται πνεύμα. Χάρη στην όμορφη ανιδιοτελή χειρονομία της, της δίνεται η ευκαιρία να έχει ψυχή, αλλά για να γίνει αυτό πρέπει να κάνει καλές πράξεις για 300 χρόνια.
Η αρχική έκδοση που δημοσιεύθηκε το 1883 από τον Carlo Collodi, χρησίμευσε ως προειδοποίηση για τα ανυπάκουα παιδιά. Από την αρχή, ο Πινόκιο αποδεικνύεται αδίστακτος, κοροϊδεύει τον ξυλουργό που τον έκανε. Ο Geppetto τον θεωρεί πραγματικό του γιο και τον μαθαίνει να περπατά. Ο Πινόκιο, ανυπάκουος, τρέχει αμέσως στο δρόμο και ο Geppetto τον κυνηγά, αλλά ένας καραμπινέρος τον σταματά, νομίζοντας ότι σκοπεύει να τον βλάψει και τον βάζει στη φυλακή.
Στο τέλος της πρώτης γραφής του Collodi, ο Πινόκιο κρεμάστηκε σε ένα δέντρο από τη γάτα και την αλεπού και ο θάνατος του περιγράφεται λεπτομερώς.
[...] τέντωσε τα πόδια του και, έδωσε ένα μεγάλο κούνημα...
Το τέλος που σκέφτηκε ο Collodi για τον Πινόκιο δυσαρέστησε τους αναγνώστες, οι οποίοι διαμαρτυρήθηκαν έντονα: η εφημερίδα που το δημοσίευσε έπεισε τον συγγραφέα να συνεχίσει την ιστορία του. Χρειάστηκαν άλλα δύο χρόνια για να καταλήξει στο κλασικό τέλος. Ο Πινόκιο όχι μόνο μεταμορφώνεται σε πραγματικό παιδί, αλλά γίνεται «αξιοπρεπές και μορφωμένο παιδί» επειδή έχει καταλάβει τα λάθη του.
Στις σύγχρονες εκδόσεις της Χιονάτης, ο κακός είναι η μητριά της. Αλλά στην έκδοση που δημοσιεύθηκε το 1812 από τους αδελφούς Grimm, η κακή βασίλισσα είναι στην πραγματικότητα η βιολογική μητέρα της Χιονάτης. Η πλοκή είναι παρόμοια: η βασίλισσα ζηλεύει την Χιονάτη που είναι πιο όμορφη από αυτήν και προσπαθεί αρκετές φορές να τη σκοτώσει.
Στα κινούμενα σχέδια της Disney, η βασίλισσα πεθαίνει όταν χτυπιέται από κεραυνό, αλλά η έκδοση των Grimm ήταν σαφώς πιο φρικτή. Η βασίλισσα προσκαλείται στο γάμο της Χιονάτης, η οποία την εκδικείται για τις σκληρότητες που υπέστη. Αφού ζεστάνει μερικά σιδερένια παπούτσια στη φωτιά, τα τοποθετεί μπροστά της και την αναγκάζει να τα φορέσει και να χορέψει με αυτά μέχρι να πεθάνει.
Μία από τις πρώτες εκδόσεις του μύθου της Ωραίας Κοιμωμένης δημοσιεύθηκε το 1634 από τον Ιταλό ποιητή Giambattista Basile, που βασίστηκε στις ιστορίες παλαιότερων δημοφιλών παραμυθιών. Υπάρχει μια μεγάλη διαφορά από τις σύγχρονες εκδόσεις, ξεκινώντας από τον τρόπο που αφυπνίζεται η πριγκίπισσα. Στην ιστορία του Basile, ένας βασιλιάς βρίσκει την όμορφη κοπέλα στον ύπνο και κάνει σεξ μαζί της, καθιστώντας την έγκυο. Ενώ κοιμάται, γεννάει δίδυμα και ξυπνά όταν πιπιλίζουν τον αντίχειρά της, αφαιρώντας το βέλος που την έκανε να κοιμηθεί.
Στην ιστορία, ο βασιλιάς είναι ήδη παντρεμένος και όταν η γυναίκα του μαθαίνει για τα δίδυμα, διατάζει έναν μάγειρα να τα σκοτώσει, να τα μαγειρέψει και να τα σερβίρει στον βασιλιά. Αλλά ο μάγειρας την εξαπατά, σερβίροντας δύο αρνιά, και όταν ο βασιλιάς ανακαλύπτει το σχέδιο της γυναίκας του, διατάζει να καεί ζωντανή. Επίσης ανταμείβει τον μάγειρα για τη διάσωση των παιδιών του. Έτσι, ο Βασιλιάς είναι ελεύθερος να παντρευτεί την πριγκίπισσα και να ζήσουν ευτυχισμένοι.
Μερικές από τις πρώτες εκδόσεις της Κοκκινοσκουφίτσας δεν περιλάμβαναν την παρουσία του κυνηγού που την έσωνε. Η Κοκκινοσκουφίτσα εξαπατάται από τον λύκο, που προσποιείται την γιαγιά της, και καταλήγει να καταβροχθίζεται.
Ορισμένες παραλλαγές περιείχαν σεξουαλικά υπονοούμενα, (ο λύκος ζητούσε από το παιδί να βγάλει τα ρούχα του και να τα ρίξει στη φωτιά πριν πάνε για ύπνο). Υπάρχουν και αναφορές κανιβαλισμού, (ο λύκος εξαπατώντας τη, πείθει την Κοκκινοσκουφίτσα να τραφεί με κομμάτια της γιαγιάς της).
Η παλαιότερη έντυπη έκδοση του παραμυθιού χρονολογείται από το 1697. Εκδόθηκε από τον Charles Perrault, το παραμύθι τελείωνε με το ηθικό δίδαγμα: τα παιδιά, ιδιαίτερα τα πολύ νεαρά κορίτσια, δεν πρέπει να εμπιστεύονται τους ξένους. Τα κορίτσια προειδοποιήθηκαν για τον κίνδυνο των "λύκων" που συχνά προσποιούνται ότι είναι κύριοι μέχρι να πάρουν αυτό που θέλουν.
Goldilocks and the Three Bears
Αρχικά ο πρωταγωνιστής ήταν μια ηλικιωμένη γυναίκα, άσχημη και βρώμικη. Όταν οι αρκούδες φτάνουν στο σπίτι, η γυναίκα προσπαθεί να ξεφύγει και σπάει το λαιμό της. Μια άλλη εκδοχή αναφέρει ότι οι αρκούδες την ρίχνουν στην κορυφή ενός καθεδρικού ναού, όπου παραμένει εγκλωβισμένη σε έναν κώνο.
Μία από τις πιο σημαντικές εκδοχές της ιστορίας χρονολογείται από το 1837, και δημοσιεύτηκε από τον Άγγλο ποιητή Robert Southey.
Η Σταχτοπούτα είναι ένα αρχαίο παραμύθι, το οποίο αποτελεί μέρος της πολιτιστικής κληρονομιάς πολλών λαών. Χρονολογείται ακόμη από τους αρχαίους Αιγύπτιους, αλλά μια από τις πιο σημαντικές εκδοχές είναι αυτή των αδελφών Grimm. Υπάρχουν κάποιες διαφορές μεταξύ της Disney και των Grimm, και στη δεύτερη έκδοση είναι οι κακές αδερφές που πληρώνουν το τίμημα. Εάν το κινούμενο σχέδιο τελειώνει με την άμαξα να απομακρύνεται και με το «έζησαν ευτυχισμένοι», το παλιό παραμύθι επικεντρώνεται στις αδελφές, των οποίων τα μάτια είναι ραμμένα από τα ράμφη των περιστεριών. Η ιστορία τελειώνει σημειώνοντας ότι τα σκληρά κορίτσια θα μείνουν τυφλά για το υπόλοιπο της ζωής τους. Μια άλλη λεπτομέρεια είναι ότι, για να μπορούσε να μπει το πόδι τους στο κρυστάλλινο παπούτσι, οι αδερφές έκοβαν τα δάχτυλά τους.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου