Ο Καντ και η απαξίωση της μίμησης προτύπων

«Η τέχνη μπορεί να χαρακτηριστεί ως ωραία, όταν, ενώ συνειδητοποιούμε ότι είναι τέχνη, μας φαίνεται σαν να ήταν φύση» (Kant). Η φυσικότητα αυτή είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την ιδιοφυΐα. 

Στην Κριτική της κριτικής δύναµης (Kritik der Urteilskraft), στο κεφάλαιο με τίτλο «Ωραία τέχνη είναι η τέχνη της ιδιοφυΐας» διαβάζουμε ότι η «ιδιοφυΐα είναι ένα ταλέντο που δεν δέχεται κανόνες, είναι μια εγγενής ικανότητα που δεν είναι δυνατόν να αποκτήσει κανείς μαθαίνοντας κανόνες» (Kant). 

Στις επεξηγήσεις που ακολουθούν, ο Καντ διευκρινίζει ότι η ιδιοφυΐα είναι κάτι τελείως αντίθετο από το μιμητικό πνεύμα.

Μια και εκμάθηση δεν είναι τίποτα άλλο από μίμηση, αυτός που απλά είναι εκπαιδευμένος δεν μπορεί να

θεωρηθεί ιδιοφυΐα.

Συνεπώς, ιδιοφυΐα είναι αυτός που σκέφτεται και συγγράφει με τρόπο πρωτότυπο και όχι αυτός που απλά μιμείται ό,τι οι άλλοι έχουν σκεφτεί: ιδιοφυΐα, αντιθέτως, είναι αυτός που επινοεί νέα πράγματα. 

➤ Τι είναι η ιδιοφυΐα; Είναι ο «θεός της ανθρώπινης φύσης», όπως είπε ο Horace, «ο θεός που έχουμε μέσα μας», η θεϊκή αναπνοή των Γνωστικών, το πνεύμα, ο daimon που μας καθοδηγεί; Για τον μεγάλο Αμερικανό κριτικό Χάρολντ Μπλουμ, η μεγαλοφυΐα είναι η φιλοδοξία για το εξαιρετικό και το υπερβατικό που, ίσως χωρίς να το γνωρίζουμε, καλλιεργούμε μέσα μας και ότι ορισμένα άτομα μπόρεσαν να επιτύχουν με τα έργα τους. Διαβαστε περισσοτερα...