...Τις μέρες αυτές κάποια ολότελα αντιτιθέμενα δημιουργήματα ενός μαΐστορα της τέχνης δεν μου έδωσαν μεγάλη χαρά, αν και, μην έχοντας να αναλάβω την ευθύνη, μπορώ να παραμείνω τελείως ήσυχος.
Διάβασα τα έργα του Κορνέιγ: Rodogune, Pompée και Polyeucte και έμεινα πραγματικά κατάπληκτος με τα τεράστια πράγματι λάθη αυτών των έργων που άκουγα εδώ και είκοσι χρόνια να επαινούν. Δράση, δραματική οργάνωση, χαρακτήρες, ήθη, γλώσσα, όλα, και οι ίδιοι οι στίχοι, δίνουν λαβές, και ο βαρβαρισμός μίας τέχνης που τώρα μόλις διαμορφώνεται δεν αρκεί διόλου για να τη συγχωρήσει.
Κι αυτό γιατί το κακό γούστο, που βρίσκει κανείς τόσο συχνά ακόμη και στα πλέον πνευματώδη έργα, εάν δημιουργήθηκαν σε μία άξεστη εποχή, δεν είναι μόνον, ούτε καν κατά προτίμηση, αυτό που είναι εδώ απεχθές. Είναι η φτώχεια της επινόησης, η ισχνότητα και ξηρότητα σχετικά με τη διαπραγμάτευση των χαρακτήρων, η παγερότητα στα πάθη, η παραλυσία και ακαμψία στην πορεία της υπόθεσης και η έλλειψη ενδιαφέροντος σχεδόν. Οι γυναικείοι χαρακτήρες είναι θλιβερά γελοιογραφήματα, και εκτός από το αληθινά ηρωικό, δεν βρήκα πράγματι τίποτα που να έχει αναπτυχθεί με επιτυχία, καθώς και αυτό το καθαυτό όχι πολύ πλούσιο συστατικό στοιχείο έχει αναπτυχθεί ομοιόμορφα.
Διάβασα τα έργα του Κορνέιγ: Rodogune, Pompée και Polyeucte και έμεινα πραγματικά κατάπληκτος με τα τεράστια πράγματι λάθη αυτών των έργων που άκουγα εδώ και είκοσι χρόνια να επαινούν. Δράση, δραματική οργάνωση, χαρακτήρες, ήθη, γλώσσα, όλα, και οι ίδιοι οι στίχοι, δίνουν λαβές, και ο βαρβαρισμός μίας τέχνης που τώρα μόλις διαμορφώνεται δεν αρκεί διόλου για να τη συγχωρήσει.
Κι αυτό γιατί το κακό γούστο, που βρίσκει κανείς τόσο συχνά ακόμη και στα πλέον πνευματώδη έργα, εάν δημιουργήθηκαν σε μία άξεστη εποχή, δεν είναι μόνον, ούτε καν κατά προτίμηση, αυτό που είναι εδώ απεχθές. Είναι η φτώχεια της επινόησης, η ισχνότητα και ξηρότητα σχετικά με τη διαπραγμάτευση των χαρακτήρων, η παγερότητα στα πάθη, η παραλυσία και ακαμψία στην πορεία της υπόθεσης και η έλλειψη ενδιαφέροντος σχεδόν. Οι γυναικείοι χαρακτήρες είναι θλιβερά γελοιογραφήματα, και εκτός από το αληθινά ηρωικό, δεν βρήκα πράγματι τίποτα που να έχει αναπτυχθεί με επιτυχία, καθώς και αυτό το καθαυτό όχι πολύ πλούσιο συστατικό στοιχείο έχει αναπτυχθεί ομοιόμορφα.
Ο Ρακίνας είναι πέραν κάθε συγκρίσεως πλησιέστερα στο υπέροχο, αν και κουβαλά όλη την κακοήθεια των γαλλικών τρόπων, και συνολικά είναι κάπως αδύναμος. Για την ώρα είμαι πράγματι πολύ περίεργος για τις τραγωδίες του Βολταίρου, κι αυτό γιατί αν κρίνει κανείς από την κριτική του για τον Κορνέιγ, πρέπει να συμπεράνει πως είχε εννοήσει σαφώς τα λάθη του.
Βέβαια είναι ευκολότερη η κατάκριση παρά η δημιουργία. Και σκέφτομαι το δικό μου έργο που κείται εμπρός μου ακόμη άμορφο. Να γνώριζαν μόνον οι κάθε ώρα πανέτοιμοι κριτές και οι ελαφρόμυαλοι ερασιτέχνες τι κοστίζει να δημιουργηθεί ένα αληθινό έργο...
Σ.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου